Người Lào nói tiếng gì? Tìm hiểu về ngôn ngữ của đất nước Lào

Nước Lào có tên chính thức là Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào là quốc gia trong khu vực Đông Nam Á không có biển. Vị trí của Lào giáp với Thái Lan, Trung Quốc, Myanmar & Campuchia nên Lào được xem là giao lộ cho hoạt động thương mại và giao tiếp. Đồng thời mâu thuẫn toàn cầu và di cư làm cho dân tộc Lào có sự phân tán về địa lý và cộng đồng sắc tộc. Do đó, có đến 84 ngôn ngữ trên thế giới được ghi nhận ở Lào và đều là tiếng địa phương (10 tiếng thổ dân & 74 tiếng địa phương). Vậy người Lào nói tiếng gì, người Lào giao tiếp bằng tiếng Lào, tiếng Anh, tiếng Thái Lan hay tiếng Việt? Hãy cùng MayPhienDich.Vn tìm hiểu về ngôn ngữ chính thức được sử dụng ở Lào ngay nhé!

1. Ngôn ngữ được công nhận chính thức ở Lào

Tiếng Lào ພາສາລາວ [pʰaːsaː laːw] là ngôn ngữ chính thức tại Lào, thuộc chi Thái, nhóm thổ ngữ Tai-Kadai gồm: Tiếng Shan, Thái, miền bắc Việt Nam, Thái Lan, Nam Trung Quốc, Myanmar có ngữ pháp và cấu trúc tông giống nhau. 

Tiếng Lào còn chịu ảnh hưởng bởi tiếng Phạn và những ngôn ngữ khác trong vùng như tiếng Thái, tiếng Việt, tiếng Khmer. Nên ngôn ngữ Lào được xem là ngôn ngữ hỗn hợp ở bán đảo Đông Nam Á. Đây cũng là ngôn ngữ của hoàng gia Lào truyền đạt tư tưởng Phật Giáo và Ấn Độ giáo. 

Theo Hiến Pháp sửa đổi năm 2003, bảng chữ cái Lào là bản chính thức cho ngôn ngữ chính thức của nước Cộng Hòa Dân chủ Nhân dân Lào và được sử dụng để ghi lại ngôn ngữ dân tộc thiểu số trong cả nước. 

Khoảng 52% dân số của Lào nói tiếng Lào nhưng hầu hết người dân Lào sử dụng Lào ngữ như một ngôn ngữ thứ 2 để trò chuyện và tiếng địa phương riêng của họ là ngôn ngữ đầu tiên. Tiếng Lào gồm 5 ngôn ngữ chính: Viêng Chăn Lào, Bắc Lào (Prabang), Đông Bắc Lào (Xieng Khouang), Trung Lào (Khammouane), và Nam Lào (Champassak). Trong đó, Viêng Chăng Lào là ngôn ngữ được biết đến nhiều nhất trong cả nước, từ vựng Lào cũng được thành lập trên đó. 

2. Chữ viết của tiếng Lào

Chữ viết của ngôn ngữ Lào được phát triển từ ThamScript, có nguồn gốc từ tiếng Pali và bắt đầu ở Ấn Độ. 

• • Hệ thống chữ Lào được các Phật tử Nguyên Thủy đưa tới Lào trong kỷ nguyên Phật giáo trở nên phổ biến và cũng được phát triển từ tiếng Phạn. 

• • Tiếng Lào ban đầu được người Khmer sử dụng trong thời kỳ chế độ Angkor, chữ viết Lào được chuẩn hóa từ thung lũng sông Mekong sau khi nhóm người Thái Lan hợp nhất vào thế kỉ 14.

Chữ Lào ít thay đổi từ khi ra đời và ngày nay vẫn được sử dụng ở các vùng nói tiếng Lào và Isản (tiếng Thái). Dù hệ thống chữ Thái vẫn tiếp tục phát triển nhưng hệ thống chữ Lào và chữ Thái với những cá thể riêng biệt vẫn có những nét tương đồng. 

3. Phát âm tiếng Lào

• • Tiếng Lào gồm 5 thanh âm: Thanh cao, Thanh thấp, Thanh bằng, Thanh luyến lên và Thanh luyến xuống. 

• • Hệ thống ngôn ngữ Lào hầu hết được tạo thành từ tiếng địa phương, nhưng do sự ảnh hưởng của Phật giáo (ngôn ngữ Pali) đã đóng góp nhiều từ ngữ đặc biệt liên quan đến tôn giáo, phần lớn là từ có một âm tiết. 

• • Có nhiều từ tiếng Lào có âm tiết ở mức cao hơn, chủ yếu sử dụng trong chính phủ, tôn giáo và học giả. 

Trên thực tế, ngôn ngữ Lào có hai hệ thống chữ viết: Abugida và Syllabic nên: 

• • Các âm tiết của nó được thiết lập ở xung quanh phụ âm. 

• • Nguyên âm được thể hiện bằng dấu xuất hiện ở xung quanh, trên, dưới các ký tự phụ âm hoặc xuất hiện riêng hoặc ở đầu của 1 từ và nối với dấu chấm hết. 

• • Không có khoảng trống giữa các từ, nếu có là dấu hiệu cho thấy kết luận của một mệnh đề hoặc câu. 

Một chiếc máy phiên dịch có thể là công cụ hữu ích, vì thiết bị này có khả năng hỗ trợ bạn học ngoại ngữ và luyện phát âm chuẩn xác hơn.

1. Người Lào nói tiếng Pháp

Lào được xem là xã hội Pháp ngữ lớn thứ 2 trong khu vực và có vị thế rất mạnh so với các nước Pháp ngữ khác ở châu Á (Việt Nam & Campuchia). Tiếng Pháp được nói bởi số lượng rất nhỏ người dân ở Lào, người dân địa phương dùng tiếng Pháp với mục đích: 

• • Giao thương, kinh doanh, đại sứ…

• • Khoảng ⅓ sinh viên trong nước (35%) học tiếng Pháp theo chương trình bắt buộc ở các trường. 

• • Tiếng Pháp được áp dụng trong các công trình công cộng ở Luang Prabang phía Nam và Trung Lào. 

• • Người trong tầng lớp ưu tú, người lớn tuổi và nghề nghiệp tiên tiến cuãng sử dụng tiếng Pháp. 

2. Tiếng Anh được nói Lào

• • Tiếng Anh hiện là ngôn ngữ thương mại toàn cầu, tại Lào một số cơ sở học tập làm cho tiếng Anh trở thành khóa học bắt buộc. 

• • Người trẻ tuổi ở Lào thích thú với việc sử dụng tiếng Anh. 

• • Người Lào ở mọi lứa tuổi đều nói tiếng Anh rất tốt. 

• • Hầu hết khách du lịch đều cho rằng người địa phương Lào nói tiếng Anh tốt hơn so với người Thái. 

3. Ngôn ngữ thiểu số tại Lào

Tại Lào có rất nhiều ngôn ngữ thiểu số nhưng không được sử dụng thông dụng. Tiếng Khmu và Hmong là 2 ngôn ngữ Lào thiểu số được sử dụng phổ biến nhất. 

4. Tiếng Khmu 

• • Ngôn ngữ Khmu nằm trong gia đình phương ngữ Austro - Asiatic, liên quan chặt chẽ với nhiều phương ngữ khác như: Kniang, Puoc, và O’du…  

• • Trong phạm vi phương ngữ bị ảnh hưởng với những phương ngữ nhà nước lân cận, số phụ âm, sự hiện diện của phạm vi từ vựng sẽ có các tiếng Khmu khác nhau. 

• • Với những người có địa lý xa sẽ khó khăn trong giao tiếp nhưng ngôn ngữ viết hầu hết là dễ hiểu. 

5. Tiếng Hmong

Ngôn ngữ Hmong gồm 2 nhóm chính: người Hmong trắng (Hmong Daw) và người Hmong xanh/ xanh (Hmong Njua). 

• • Hmong Daw là ngôn ngữ chiếm ưu thế hơn vì đa số người dân nhận thức và hiểu rõ hơn về nó nên hệ thống chữ Hmong thường phản ánh sự phát âm của phương ngữ Hmong Daw. 

• • Số lượng từ điển Hmong Daw được xuất bản vượt trội so với từ điển ngôn ngữ Hmong Njua.

• • Dù là hai phương ngữ giống nhau nhưng nhóm nói ngôn ngữ đa dạng và cso sự khác biệt trong từ vựng, phát âm, cấu trúc từ và ngữ pháp. 

1. Tiếng Lào có giống tiếng Thái không?

Tiếng Thái và tiếng Lào là 2 ngôn ngữ có liên quan chặt chẽ với nhau.

• • Người Thái có thể hiểu tiếng Lào một cách dễ dàng nếu họ đến từ vùng Đông Bắc (Isan).

• • Người Lào cũng có thể hiểu tiếng Thái vì ở Lào có nhiều phương tiện truyền thông Thái Lan, sách, tạp chí Thái, xà phòng Thái…

Về phát âm: Tiếng Lào có thanh điệu và phát âm giống tiếng Thái lên đến hơn 80%. Do đó, người Lào và người Thái có thể nói chuyện được với nhau bằng tiếng nước của mình. Song, vẫn có sự khác biệt giữa hai ngôn ngữ như: Từ “Xin chào” người Lào nói ‘sabai dee’ (ບາຍ), còn người Thái nói ‘sawat dee’. 

Về bảng chữ cái: Một số chữ viết tiếng Thái và tiếng Lào có hình dạng khác nhau. Chữ viết tiếng Lào với các các ký tự tròn & cong hơn, còn tiếng Thái thì dùng nhiều đường thẳng hơn. Ví dụ: Chữ ກ trông giống như ภ nhưng thực tế nó là ก.

2. Tiếng Lào và tiếng Campuchia có giống nhau không?

Tiếng Lào & Tiếng Campuchia có sự tương đồng về chữ viết và cách phát âm nhưng tiếng Khmer không phải là ngôn ngữ thanh điệu. Tiếng Campuchia được viết bằng chữ Khmer là ngôn ngữ bắt nguồn từ chữ Brāhmī, thông qua chữ Pallava Nam Ấn Độ. 

3. Một số từ/ cụm từ/ câu giao tiếp thông dụng khi du lịch ở Lào

Như vậy bài viết đã chia sẻ đến các bạn ngôn ngữ của người Lào. Hi vọng qua bài viết các bạn sẽ biết thêm được nhiều thông tin thú vị về một ngôn ngữ ở Đông Nam Á là tiếng Lào.  

Bạn có tò mò Bỉ nói tiếng gì hay Cuba nói tiếng gì không? Mỗi quốc gia đều có những nét độc đáo riêng về ngôn ngữ đấy.