Aizuchi trong tiếng Nhật? Cách dùng thán từ hội thoại あいづち

Aizuchi trong tiếng Nhật là gì? 相槌 (aizuchi) là một khía cạnh quan trọng trong văn hóa giao tiếp của người Nhật Bản. Nếu bạn muốn cải thiện khả năng hội thoại tiếng Nhật tự nhiên như người bản xứ thì cách thể hiện Aizuchi là điều bạn nên biết. Trong bài viết này, hãy cùng MayPhienDichVN tìm hiểu chức năng của Aizuchi, một số từ, cụm từ Aizuchi và ví dụ minh họa nhé!

Aizuchi tiếng Nhật là: 相槌 (あいづち) là những thán từ xen kẽ trong một cuộc trò chuyện có nghĩa là: đồng tình, hưởng ứng, tán đồng…

Cách thể hiện Aizuchi được coi là mang lại sự yên tâm cho người nói, cho thấy người nghe đang chú ý, tích cực lắng nghe và tham gia vào cuộc đàm thoại hoặc hiểu người nói đang nói gì.

Aizuchi tương tự như việc nói: “uh-huh”, “vâng”, “thực sự”, “Tôi hiểu rồi”, “Tôi hiểu rồi”, “đúng”,...

Theo Giáo sư Horiguchi Sumiko, Khoa Ngôn ngữ trường Đại học J. F. Oberlin: “Aizuchi là những phát ngôn được đưa ra trong khi người nói đang thực hiện quyền phát ngôn của mình, thể hiện những điểm chung từ thông tin mà người nói đưa ra”.

Trong hội thoại tiếng Nhật, có rất nhiều người khi nghe không chờ người nói truyền đạt đầy đủ trọn vẹn thông tin mà thường phán đoán trước nội dung tiếp theo, nói 1 cách khác là chêm xen vào câu nói của đối phương. Điều này có thể bị nhắc nhở, không thích nếu bạn ở bất kỳ quốc gia nào trên thế giới, nhưng nó lại hoàn toàn trái ngược ở Nhật Bản. 

Theo nhà ngôn ngữ học Laura Miller, người Nhật xen aizuchi thường xuyên hơn 2 hoặc 3 lần so với người nói tiếng Anh. 

Về bản chất, Aizuchi là những từ hay cụm từ được sử dụng để:

• • (1): Phản ứng với những gì người nói đang nói đến.

• • (2): Đảm bảo với người nói rằng bạn đang lắng nghe. 

Ví dụ Aizuchi:

• • A: 来月だよ(Tháng sau á)

• • B: うん (Ừ?)

• • A: 誕生日の日に (Vào ngày sinh nhật của tôi)

• • B: うん (Ừ?)

• • A: 富士山に登りに行くんだよ！(Tôi sẽ đi leo núi Phú Sĩ đấy!)

• • B: ほんと、富士山みたいな高い山に登るんだ。Thật á, leo núi cao như Phú Sĩ á).

Trong cuộc hội thoại này, người B không đợi người A nói hết một câu mà đã sử dụng 2 Aizuchia đan xen vào câu nói: うん, ほんと. Người A đưa thông tin dần dần, và người B sử dụng Aizuchi để bày tỏ sự quan tâm với những điều người A sắp nói. 

Nếu ở quốc gia khác, cuộc trò chuyện có vẻ hơi sai sai, lạ nhưng ở Nhật Bản đây là cách giao tiếp hoàn toàn bình thường, là đặc điểm ngôn ngữ mang phong cách văn hóa khác biệt ở xứ sở hoa anh đào.

1. Dựa vào chức năng Aizuchi chia thành 5 loại:

• • (1) Tín hiệu đang nghe: là Aizuchi xuất hiện nhiều nhất trong những cuộc hội thoại tiếng Nhật: え, ええ, はい, うん (ừ/vâng), そうか, そうなんだ (vậy à),...

• • (2) Tín hiệu hiểu: なるほど (Tôi hiểu rồi), わかる (Tôi hiểu), はい (vâng)，わかった (đã hiểu), うん (ừ), うんうん (ừ ừ),...

• • (3) Tín hiệu đồng tình: そう, そうそう (đúng/ đúng đúng), ほんとうだ (là thật), ねえ (ừ nhỉ), そうね (đúng thế nhỉ), "うん" (Ừ), "そうですね" (Đúng vậy), "はい" (Vâng),...

• • (4) Tín hiệu phủ định: いや (không), いやいや, いえいえ (không không),...

• • (5) Biểu đạt tình thái: えっ, へえ (ồ), あっ (à), ほんとう (thật à), あれ (ơ/ ơ hay), いいなあ (được nhỉ), マジで (thật á), 素敵な (được đấy nhỉ),...

Tần suất xuất hiện Aizuchi theo thứ tự từ nhiều nhất đến thấp nhất là (1), (5), (3), (2) và (4). 

2. Dựa vào cấp độ tiếng Nhật Aizuchi có 3 loại:

• • Loại (1) - Sơ cấp: là những Aizuchi ngắn hoặc có cấu trúc đơn giản. 

Ví dụ: はい (vâng), うん (ừ), ええ (ừ/tôi hiểu), そうそう (đúng đúng), すごーい (thật không thể tin nổi), そうなんだ, なるほど (ra là vậy), すばらしい (tuyệt vời), そうね/ そうですね (ừ/đúng thế nhỉ), そっか/ そうですか (thế à), うわー (wow)，あら (ái chà), いいなあ (được nhỉ), ああ (à),...

• • Loại (2) - Trung cấp: là những câu nhắc lại nguyên văn lời của đối phương vừa nói, hay diễn đạt lại 1 phần/ toàn bộ nội dung bằng cách khác. 

Ví dụ: 

A: 昨日、映画館で面白い映画を見たんだよ。(Hôm qua, tôi đã xem một bộ phim thú vị ở rạp.)

B: え、面白い映画を見たんだ。(Hả, bạn đã xem một bộ phim thú vị à.)

• • Loại (3) - Cao cấp: là những Aizuchi lặp lại cảm xúc của đối phương.

Ví dụ: 

A: キャンプファイヤーのとき、星が本当にきれいに見えるんだよ。(Vào lúc đang ngồi bên đám lửa trại, sao trời thực sự rất đẹp.)

B: キャンプファイヤーのとき、星がきれいに見えるんですね。(Vậy sao trời thực sự rất đẹp khi ngồi bên đám lửa trại à.)

• • うん、うん (un, un): Ừ, ừm

• • そうなんだ！(sou nan da!): đúng rồi

• • それ、いいね！(sore, iine!): thật tuyệt (khen ngợi)

• • お、すごい！ (o, sugoi!): tuyệt vời

• • 最高！ (saikō!): tốt nhất

• • はい、(hai)/ええ(ee…): vâng, tôi hiểu, ừ, ừm, ok

• • そうですね (Sōdesune): tôi đồng ý

• • そうですよね！(Sōdesu yo ne!): đúng rồi

• • ですよね！(Desu yo ne!): đúng nhỉ!

• • だよね～ (Da yo ne ~): chuẩn

• • そうだよ(Sōda yo): đúng rồi đó

• • 言えてる! (Ie teru!): đúng thế, chính là như vậy

• • だよな(Da yo na): đúng rồi.

• • まったく！(Mattaku!): Hoàn toàn đúng

• • でしょ！(Desho!): Tôi đã nói thế rồi mà!

• • hontō (本从) , hontō ni (本写に) , maji (マジ) , hoặc (trong Kansai ) honma (本真, "thật sao?")

• • naruhodo ( tôi hiểu rồi , "tôi hiểu", "đúng rồi")

• • "そうですか" (Soudesu ka): Vậy à trong tiếng Nhật!

• • そうか (soka hay sokka trong tiếng Nhật): ah, tôi hiểu rồi! (thể hiện sự ngạc nhiên)

Trong văn hóa Nhật, “Aizuchi” là cách thức phổ biển và được sử dụng với mục đích: thể hiện sự quan tâm của người nghe với cuộc hội tạo, tạo không gian cho đối phương dễ trò chuyện và từ đó cuộc nói chuyện sẽ diễn ra suôn sẻ hơn. 

“Aizuchi” được coi là một trong những yếu tố lịch sự trong văn hóa giao tiếp của người Nhật Bản. 

Trng cuốn sách "Japanese communication, culture, context" ("Giao tiếp, văn hóa và văn cảnh trong tiếng Nhật", Nhà xuất bản Houghton Mifflin, Boston) nhóm tác giả Yukiko Abe Hatasa, Kazumi Hatasa, Seiichi Makino, chân dung 1 người nghe tích cực được phát họa như sau: “Thay vì trao đổi bằng ánh mắt, người Nhật sử dụng nhiều cách khác nhau để thể hiện mình đang lắng nghe đối phương, tiêu biểu là aizuchi. Ví dụ: Trường hợp bạn đang gọi điện cho một ai đó, nếu không sử dụng aizuchi, người bạn có thể nghĩ rằng bạn đã ngủ thiếp đi hoặc có một số lý do khác khiến bạn không nghe được họ nói”.

Trong giao tiếp ngoại ngữ Nhật, Aizuchi được sử dụng nhiều, thậm chí trở tành câu cửa miệng không thể thiếu, xen lẫn len lõi vào từng lời nói, câu văn trong mọi hoàn cảnh và trở thành nét văn hóa độc đáo nói chung của người Nhật.

Người Nhật rất tôn trọng và đề cao cảm xúc của đối phương, đặc biệt là xu hướng ghi nhận hơn phủ nhận, bằng chứng được phản ánh qua “aizuchi” và azuchi đồng tình phổ biến hơn aizuchi phản đối. 

Văn hóa sử dụng Aizuchi trong giao tiếp về cơ bản không quá khó nhưng không phải ai cũng thực hiện được. Và để giao tiếp tự tin bằng tiếng Nhật như người bản xứ, bạn chỉ cần nắm vững một số điểm quan trọng sau: 

• • Thứ nhất, bạn cần quan tâm thực sự đến câu chuyện của đối phương, phải hiểu và thấu hiểu câu chuyện thì mới sử dụng đúng aizuchi. Đây chính là tiền đề để sử dụng aizuchi hiệu quả.

• • Thứ hai, hãy kết hợp nhiều aizuchi vào một cuộc hội thoại, nếu chỉ dùng 1 aizuchi giống nhau, bạn sẽ tạo cho đối phương cảm giác bạn đang không chú tâm đến lời họ nói và chỉ đáp lại xã giao, làm người nói bị cụt hứng không muốn nói nữa. n

• • Thứ ba, điều chỉnh tốc độ giọng nói và tông giọng phù hợp với người kia để thể hiện điểm chung giữa người nói và người nghe, tạo không khí thoải mái khi trò chuyện.

• • Thứ tư, thể hiện biểu cảm phù hợp bởi ngôn ngữ cơ thể đóng vai trò quan trọng trong sự thành công của cuộc hội thoại. 

Bạn có thể thực hành theo hướng dẫn sau:

• • Khi lần đầu kết hợp aizuchi vào cuộc trò chuyện, hãy bắt đầu bằng một cái gật đầu: im lặng & chăm chú. 

• • Sau đó, bắt đầu đọc “うんs” và そう khi nói chuyện.

• • Cuối cùng, thử những aizuchi dài hơn và phong cách trò chuyện tự nhiên hơn. 

Khi tôi lần đầu tiên kết hợp aizuchi vào cuộc trò chuyện hàng ngày, tôi bắt đầu bằng một cái gật đầu: im lặng và chăm chú. Như đã đề cập trước đó, một cái gật đầu không phải lúc nào cũng đủ. Sau đó tôi bắt đầu đọc “うんs” và そうs nhỏ khi nói chuyện với bạn bè. Cuối cùng, tôi đã nỗ lực để có được món aizuchi dài hơn và tự nhiên hơn.

Hãy chú ý khi nghe một người nói tiếng Nhật nói chuyện, bạn sẽ nghe thấy những khoảng dừng ngắn giữa câu. Đó là những khoảng dừng phù hợp để nói nhanh “aizuchi” như はい” hoặc “へえ”! Lắng nghe tiếng Nhật nhiều hơn bạn sẽ nhận ra chúng một cách dễ dàng. 

Nhận biết Aizuchi trong giao tiếp thực sự rất hữu ích cho bạn khi kết hợp học và nói chuyện bằng ngôn ngữ Nhật. Aizuchi - nét văn hóa độc đáo trong ngôn ngữ Nhật Bản. Hi vọng qua bài biết các bạn có thể ứng dụng thành công Aizuchi trong đàm thoại và giao tiếp chuẩn người Nhật. 

>>> Tham khảo:

• • Dạ tiếng Nhật là gì?

• • Vâng tiếng Nhật là gì?

• • Chúc mừng sinh nhật bằng tiếng Nhật

• • Tsundere là gì?

• • Tổng hợp 7000 Từ vựng tiêng Nhật theo chủ đề